تعامل عثمانی‌ و ازبکان اوایل عصر صفوی و پی‌آمدهای آن

author

  • اشرفی, احمد
Abstract:

تعامل عثمانی‌ و ازبکان اوایل عصر صفوی و پی‌آمدهای آن[1] احمد اشرفی[2] چکیده ظهور دولت صفوی در ایران و رسمی شدن تشیع در این کشور، عصر تازه‌ای را در تاریخ ایران گشود. تندروی‌های مذهبی ناورا و رفتار افراطی شاه اسماعیل و فرزندش طهماسب اول، واکنش تند عثمانی‌ها وازبکان را در شرق و غرب کشور به دنبال داشت و به تعامل سیاسی و نظامی آنان بر ضد دولت صفوی انجامید و افزون بر قطع شدن خطوط ارتباطی این دولت‌ها از طریق ایران، مشکلات فراوانی در زمینه تجارت و آمد و شد زائران ماوراء‌النهر و هند به قصد زیارت کعبه پیش آمد. هم‌چنین هدف‌های توسعه‌طلبانۀ عثمانی‌ها در شرق و ادعای سروری بر جهان اسلام، صدور فتواهای تند علمای دو طرف بر ضد قزل‌باشان، از دیگر عواملی بود که زمینه را برای هم‌کاری امیران ازبک و عثمانی‌ها برای ایجاد ائتلافی ضد صفوی فراهم می‌کرد. سندها و نامه‌های دو طرف به یک‌دیگر، از تعامل سیاسی و نظامی فراوان آنها گزارش می‌دهند. بر پایه این سندها، دولت عثمانی در عمل به آموزش نیروهای ازبک و مسلح کردن آنان به توپ و تفنگ در برابر دولت صفوی پرداخت و برخی از امیران ازبک نیز مهم چنین این کار را در می‌یافتند و در نامه‌های خود به امپراطور عثمانی، خواستار گسیل شدن سربازان ینی چری برای آموزش ازبک‌ها و مسلح کردن آنان بودند. این نوشتار به بررسی انگیزه‌های این دولت‌ها و هدف‌هایشان در تعامل با یک‌دیگر بر ضد دولت صفوی و پی‌آمدهای آن به‌ویژه در منطقه خراسانِ اوایل عهد صفوی پرداخته است.   [1]. تاریخ دریافت: 23/1/1391 تاریخ پذیرش: 15/10/1391 [2]. استادیار دانشگاه آزاداسلامی شاهرود، گروه تاریخ، شاهرود، ایران. [email protected]

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی وجوه اشتراک و افتراق پارچه‌های عصر صفوی و عثمانی

آثار هنری همواره منعکس‌کنندۀ آراء هنرمندان بوده‌اند. در این میان، پارچه‌بافی صفوی در قرن10 تا اواسط 12ه.ق. و نیز پارچه‌بافی عثمانی در همسایگی ایران، در همین اثنای تاریخی، دارای گسترۀ وسیعی از نقش، رنگ، بافت و با ترکیب‌بندی‌های خاص بوده و حائز اهمیت بسیاری هستند. چهار نوع سبک بافت پارچۀ صفوی و پنج نوع سبک در دورۀ عثمانی رواج داشت. این پژوهش با هدف بررسی تطبیقی شاخص‌های مذکور روی پارچه‌های ایران ...

full text

تعامل و تقابل تصوف و تشیع در عصر صفوی

قرن هشتم ‌هجری‌قمری، سرآغازی بر آشتی تصوف با تشیّع امامیه به شمار می‌رفت. اما این روابط در آستانۀ تأسیس سلسله صفوی، به‌حدی گسترش یافت که مفاهیمی چون ولایت، در آمیزه‌ای از مضامین شیعی‌صوفی، زمینه را برای کارکرد سیاسی آن مستعد ساخت. خانقاه‌نشینان صفوی برای نخستین‌بار، تشیّع امامیه را در ایران‌ رسمیّت دادند؛ امّا اتکا به حمایت ترکمانان در کسب قدرت، گزیری جز برتری وجه صوفیانه غالی بر تشیع اعتدالی نمی‌ن...

full text

تعامل مسیحیان با حاکمان مسلمان در عصر اموی و اوایل عصر عباسی

قلمرو اسلامی در دوران امویان و عباسیان، بسیاری از مناطق مسیحی نشین کلیسای شرق را در بر می‌گرفت. مردم این سرزمین‌ها دارای دانشمندان برجسته و کلیساهای سازمان یافته‌ای بودند، و به تدریج برخی از آنان توانستند به دربار خلفا راه یابند. در این دوران بسیاری از اطبای دربار، مسیحیانی بودند که میراث کهنی از دانش پزشکی داشتند. همچنین برخی از شعرا، مترجمین، منجمین وجاثلیق‌های مسیحی نیز توانستند ارتباط تنگات...

full text

تعامل و تقابل تصوف و تشیع در عصر صفوی

قرن هشتم هجری قمری، سرآغازی بر آشتی تصوف با تشیّع امامیه به شمار می رفت. اما این روابط در آستانۀ تأسیس سلسله صفوی، به حدی گسترش یافت که مفاهیمی چون ولایت، در آمیزه ای از مضامین شیعی صوفی، زمینه را برای کارکرد سیاسی آن مستعد ساخت. خانقاه نشینان صفوی برای نخستین بار، تشیّع امامیه را در ایران رسمیّت دادند؛ امّا اتکا به حمایت ترکمانان در کسب قدرت، گزیری جز برتری وجه صوفیانه غالی بر تشیع اعتدالی نمی نها...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 10

pages  35- 53

publication date 2013-07

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023